De komende weken staat onze sociaal laborant Jeroen stil bij enkele bijscholingen en een stage die hij zelf gevolgd heeft in het voorbije half jaar. Op basis van zijn aantekeningen deelt hij via deze blog verhalen en verworven inzichten.

Toen we begin 2013 met LABO vzw begonnen, was één van de doelstellingen om bestaande initiatieven methodologisch te versterken. Er bestaan tal van organisaties en actiegroepen die zich inzetten voor kleine en grote veranderingen. Vaak zijn ze op zoek naar nieuwe ideeën of andere werkvormen om hun verhaal kracht bij te zetten.

LABO vzw heeft geen specifieke doelgroep. Door met een brede waaier aan groepen te werken rond thema's die er voor hen toe doen, hopen we bij te dragen aan een boeiende kruisbestuiving waar we allemaal sterker van worden. Het is ook met die insteek dat ik deelnam aan een stage bij gerenommeerd theatermaker, therapeut en activist Hector Aristizábal.

Hector Aristizábal is een Colombiaans theatermaker die al jaren gebruikt maakt van de technieken van het Theater van de Onderdrukten. Als geen ander kent en beheerst hij de vaardigheid om theater in te zetten als helende kracht die mensen samenbrengt en monoloog vervangt door dialoog. Werken met Hector is een unieke ervaring. Door zijn jarenlange expertise heeft hij bijzonder weinig voorbereiding nodig. Hij benadrukt dat je eens je in een groep komt het proces moet vertrouwen. Hij leest een groep als het ware en op basis van die diagnose zet hij stap voor stap de weg uit.

In Noord-Ierland kwam ik terecht in een bijzonder gemotiveerd team. We werkten er met zeer diverse gemeenschappen. Onze groep ging aan de slag in niet minder dan drie gevangenissen, met jongeren in een maatschappelijk kwetsbare context, met een zelforganisatie van holebi's en met nabestaanden van het Ballymurphy bloedbad. Ons arsenaal bestaat in de eerste plaats uit het repertoire van Augusto Boal (Theater van de Onderdrukten). Sporadisch gebruiken we ook enkele elementen uit andere technieken waar Hector vertrouwd mee is, zoals bijvoorbeeld het Playback Theatre, pyschodrama, storytelling…

Foto: Jeroen en Hector in een lokale pub na een dag hard werken.

We gebruikten bijna het volledige repertoire van Theater van de Onderdrukten: beeldentheater, forumtheater, cop in the head, rainbow of desire… Ze passeren allemaal de revue. Altijd al sinds ik mijn eerste stapjes in de wereld van Theater van de Onderdrukten zette, heb ik geloofd in de kracht van de methode om individuen te versterken, gemeenschap te vormen en sociale verandering te stimuleren. Meer dan ooit geloof ik ook in de helende kracht van theater.

De groepen waar we mee werkten hebben vaak heel wat kwetsingen opgelopen in leven dat allesbehalve een vlekkenloos parcours is. Hoop is soms ver te zoeken, maar de menselijke nood aan hoop is overal – zelfs in de zwartste gaten. Hoewel velen het zelf eerst niet geloofden, zagen we sessie na sessie meer en meer gezichten opklaren. De ban was gebroken. En telkens opnieuw stelde ik vast hoe initieel wantrouwen langzaam werd omgebogen in creativiteit en samenhorigheid. Een groepscohesie die ongetwijfeld helpt bij het werken aan een veerkrachtige gemeenschap waar kleine en grotere veranderingen morgen niet langer ondenkbaar zijn. En wat vandaag denkbaar is, kunnen we morgen samen mogelijk maken.

In de komende weken deel ik graag enkele verhalen over ons werk in Noord-Ierland. Hopelijk kunnen deze inspireren en vergroten we in de komende jaren het draagvlak voor gelijkaardig werk in ons land.

Andere bijdrages in deze reeks:

Gooooaaal! Over theater en voetbal

Een kort sfeerverslag van enkele workshops in Noord-Ierland en fragmenten van een interview dat Jeroen afnam van Hector. Hector is van 1 tot 4 mei op bezoek bij LABO vzw. Hij verzorgt enkele workshops en zijn voorstelling Nightwind zal ook twee keer worden opgevoerd.