Deze zomer waren we in Amsterdam om sessies te faciliteren op een uitwisseling tussen Europese en Afrikaanse activisten van het Young Friends of the Earth netwerk. Dit soort ontmoetingen biedt een kans voor activisten om zich te herbronnen en vormen van samenwerking en solidariteit uit te diepen. Ontdek in dit sfeerverslag van Jeroen waarom we graag met hen (en jou?) op pad gaan.

Jongeren in de bres voor systeemverandering

Mijn persoonlijke band met Young Friends of the Earth Europe (YFoEE) gaat terug tot mijn eerste jaren als klimaatactivist, nog lang voor van LABO vzw sprake was. Ik was toen betrokken bij de jeugdbeweging JNM (Jeugdbond voor Natuur en Milieu) en die waren een tijd sterk gelinkt met YFoEE. Op die manier kreeg ik de kans deel te nemen aan verschillende klimaattops en zo de thematiek van binnen en van buiten te leren kennen. Elk van deze gelegenheden, maar zeker de klimaattop van Kopenhagen in 2009 zijn persoonlijk verrijkende ervaringen geweest.

Sinds mijn persoonlijke betrokkenheid met YFoEE is het netwerk enorm gegroeid en verdiept. De voorbije jaren hadden we de kans om als externe partner de vinger aan de pols te houden en bescheiden bij te dragen aan het boeiende werk van de jongeren.

Bruggen leggen over grenzen heen

Het netwerk heeft een serieuze weg afgelegd sinds ik er laatst actief was. Toen lag er nog een duidelijke nadruk op de “ecologische” invulling van het verhaal. Maar de jongeren hebben de internationale ontmoetingen, waarop ze vaak het pad kruisten van activisten uit de frontlinies in het globale Zuiden, aangegrepen om ook zichzelf te bevragen. De nadruk op de noodzaak van rechtvaardigheid binnen het milieuverhaal werd daarbij steeds belangrijker. In een zoektocht naar antwoorden op die uitdaging omarmden ze de voorbije jaren ook steeds explicieter een intersectioneel analysekader waarbij de strijd tegen racisme, tegen het patriarchaat en socio-economische uitsluitingsmechanismen steeds meer op het voorplan kwam.

De groeiende nadruk op intersectionaliteit geeft ook bijkomende impulsen gegeven aan internationale solidariteit en het verruimen van de blik. Hoewel Friends of the Earth bij uitstek steeds een internationale beweging is geweest, waar stemmen uit het Zuiden naar het voorplan komen, is dit de voorbije jaren meer dan ooit waar.

Een concreet resultaat daarvan is een langdurige uitwisseling tussen groepen uit Europese landen en die uit Afrikaanse landen.

Hoop, strijd en verbinding

De uitdagingen waarover de jongeren zich het hoofd buigen zijn niet min: klimaatverandering, eerlijk voedsel, migratie,… Geconfronteerd met moeilijke vragen en vaak een enorme ongelijkheid is het makkelijk om de hoop te verliezen.

Op deze uitwisselingen ligt de nadruk echter op verbinding en op samen hoop vinden in een strijd voor rechtvaardigheid. Er is veel kritisch en strategisch denkwerk maar ook de overtuiging dat we samen, van onderop, meer kunnen dan als we geïsoleerd zijn. En meer dan we zelf meestal denken. Iedereen keert aan het eind dan ook huiswaarts met nieuwe inspiratie en moed voor een volgende ronde broodnodig activisme.

This is what system change looks like!

Moeilijke vragen gaan ze bij Young Friends of the Earth al lang niet meer uit de weg. Deze keer werden we gevraagd een sessie te begeleiden over het “ontmantelen van het partriarchaat”, niet enkel in de samenleving maar in het bijzonder ook in onze eigen groepen.

Een vraag waar men op vele plekken nog ongemakkelijk bij zou heen en weer schuifelen. Het is dan ook inspirerend te zien hoe deze jonge mensen moeilijke vragen omarmen als een kans om te groeien en een echte stap vooruit te zetten richtingen een betekenisvolle transitie. In de samenleving, maar ook binnen de eigen organisatie.