In het kader van onze eerste Dag van het Kritisch Burgerschap organiseert de werkgroep Sociale Actie van LABO vzw ook een actie rond het koloniale erfgoed in Stad Gent. Net als in heel wat steden in dit land is de koloniale periode nog heel prominent aanwezig in het straatbeeld. Ondanks het einde van het formele koloniale bewind van België in Congo in 1960 zien we dat een koloniale houding, net zoals bij andere voormalige koloniale mogendheden ten opzichte van hun oud-kolonies, daarmee niet beëindigd werd. Lees hier meer over de concrete actie en de rest van het programma van de Dag van het Kritisch Burgerschap.
Kritisch burgerschap betekent ook het heden beter begrijpen door de geschiedenis met nieuwe ogen te bekijken. In het herlezen van de geschiedenis vinden we aanknopingspunten voor sociale actie in het heden. Daarom nemen we de oproep tot 'decolonizing the minds' (dekolonialisering van ons denken) dan ook zeer serieus. Ons denken dekolonialiseren betekent ook onszelf bevrijden van de koloniale blik op de realiteit die we zijn aangeleerd.
Een belangrijk symbool hierbij is de onverminderde en ongenuanceerde aanwezigheid van koloniaal erfgoed in het straatbeeld. In ons land zijn straten, pleinen, tunnels en zo verder genoemd naar Leopold II die verantwoordelijk was voor het plunderen van Congo en het aanrichten van een bloedbad daar. Maar ook voor andere 'ontdekkingsreizigers' en 'pioniers' om de verbloemende woordenschat even over te nemen, zien we heel wat eerbetoon in het straatbeeld. Waar Congolezen worden uitgebeeld, is dat meestal zeer paternalistisch om het zacht uit te drukken. Beelden als de buste van Leopold II in het Zuidpark en 't Moorken (met verwijzingen naar de gebroeders Vande Velde als Belgische kolonisten en de Congolese Sakala die ze als jongen mee naar België brachten om hem te beschaven) in het Citadelpark moeten nu maar eens dringend bevrijd worden van hun ahistorische context die nog steeds de koloniale geest uitademt.
De Stad Gent gaf eerder een belangrijk signaal door zich te verontschuldigen voor de Zoo Humain waarin mensen tijdens de wereldtentoonstelling werden 'ten toon gesteld'. De vergelijking met een zoo of dierentuin is inderdaad zeer gepast. Maar daar mag het uiteraard niet bij blijven. Ondanks eerdere beloftes van het stadsbestuur om tegen 2005 (!) infopanelen te plaatsen die duiding zouden voorzien bij het koloniale erfgoed, is daar tot op de dag van vandaag weinig van te zien. Daarom lijkt het dringend tijd om het stadsbestuur aan haar belofte te herinneren. Deze keer mét het engagement dat we deze actie verder zullen opvolgen en de stad aan haar beloftes gaan houden. Zelfs al moeten we daar elke maand voor op straat komen.
Willen we ons denken dekolonialiseren, dan is de publieke ruimte waar we ons dagelijk in bewegen een goed vertrekpunt. Kom dus met ons naar de actie op 2 mei! Die dag formuleren we samen een zeer duidelijke eis: herschrijf de geschiedenis en bevrijd de beelden in de Gentse publieke ruimte van hun koloniale lading.
't Moorken in het Citadelpark
