Een gelegenheidsgroep van activisten verspreide op 6 december een video die Sinterklaas en zijn Pieten opvoert in hun eigen 'mannequin challenge'. De kijker wordt meegenomen naar verschillende ruimtes die illustreren hoe een traditie kan evolueren zodat ze meer inclusief wordt en de diversiteit in de samenleving beter weerspiegelt. LABO ondersteunt de actie.
Een bijzonder gevoelig thema
De voorbije weken laaide een heftige discussie op over de kleur van de pieten en over de vraag of zwarte piet al dan niet racistisch is. De discussie is niet nieuw, maar de hevigheid in het debat neemt met de jaren wel toe. Een Pietenpact met een roetpiet als compromisfiguur werd door sommigen als overbodig en door anderen als onvoldoende omschreven. Het debat illustreert hoe gevoelig het thema ligt, maar de heftigheid van de reacties toont ook aan hoe moeilijk het blijft om in het reine te komen met onze koloniale geschiedenis en met sporen van racisme die diep in onze cultuur ingebed zijn.
De actiegroep, die mensen met verschillende achtergronden samenbrengt, onderstreept dat het niet aan witte mensen is om mensen met een andere huidskleur het recht te ontzeggen om iets als racisme te ervaren. Dit toch proberen te doen, zien ze op zich als een daad van racisme en neokolonialisme.
Positieve boodschap
Toch is de boodschap van de activisten vooral een positieve boodschap: “We geloven dat een kinderfeest als Sinterklaas kinderen moet samenbrengen, niet uitsluiten. Een traditie kan meegroeien met de samenleving en daarom streven we naar een inclusief kinderfeest dat de rijkdom aan diversiteit in de samenleving belichaamt.”
Het filmpje toont aanvankelijk een vrij klassieke Sinterklaas met zwarte pieten, maar doorheen verscheidene ruimtes zien we een geleidelijke evolutie waarbij een grote diversiteit aan interpretaties aan bod komt. Er zijn roetpieten, kleurpieten, witte pieten, een gekleurde sint en ook de genderverhouding varieert.
Logisch vervolg op eerdere actie die Leopold II overplakte
LABO vzw, een beweging voor kritisch burgerschap, ondersteunt de onafhankelijke actie. Pieter Baets: “Deze actie past binnen onze dekoloniseringscampagne. We hebben dit jaar al straatnaamborden die verwijzen naar Leopold II overgeplakt met namen van Afrikaanse vrijheidsstrijders. In het filmpje beelden de actievoerders een meer inclusieve toekomst uit. De actie is een ludieke en originele weergave van een noodzakelijk debat en kan zo de discussie verrijken.”