Open brief aan het Gents stadsbestuur: Een boete voor vreedzaam protest zegt niets over de orde, maar alles over de staat van de democratie

Leden van het stadsbestuur,

Maand na maand trekken mensen wereldwijd de straat op om aandacht te vragen voor de aanhoudende gruweldaden tegen het Palestijnse volk. Ook in Gent sluiten velen zich aan bij deze protesten. Onder hen Gentenaren met Palestijnse roots, van wie sommigen familieleden verloren door het geweld. Zij stappen mee uit rouw, uit bezorgdheid, en uit een diepgeworteld gevoel voor rechtvaardigheid.

Tot onze grote bezorgdheid merken we dat het vreedzaam uitoefenen van het recht op protest in Gent onder druk staat. Onlangs nog ontvingen vijf Gentenaren boetes van honderden euro’s na een ordentelijke en vreedzame mars door het stadscentrum. Enkel omdat er op voorhand geen aanvraag was ingediend. Één van de personen die is geviseerd was niet eens betrokken bij de organisatie van de mars en liep als bezorgde Palestijnse Gentenaar slechts mee in de mars. Een dergelijke reactie is niet alleen misplaatst, maar ook zeer verontrustend en onaanvaardbaar in een democratische rechtsstaat. Helaas is dit geen alleenstaand incident: het gebruik van GAS-boetes tegen vreedzaam protest neemt zorgwekkend toe.

Moeten mensen werkelijk vrezen voor financiële sancties omdat een protest administratief niet volledig in orde is? Willen we dat Gent het pad volgt van landen als de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk of Duitsland, waar pro-Palestijnse betogingen steeds vaker gecriminaliseerd worden?

Wij roepen het stadsbestuur op tot bezinning. Wat zegt het over onze stad wanneer het strikt volgen van een aanvraagprocedure zwaarder weegt dan het faciliteren van vreedzaam protest?

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft herhaaldelijk beklemtoond dat overheden vreedzame protesten moeten mogelijk maken, ook wanneer niet aan alle administratieve voorwaarden is voldaan. Het Hof roept op tot uiterste terughoudendheid bij het sanctioneren van dergelijke acties, en stelt zich bovendien kritisch op tegenover verplichte toelatingsprocedures. Is het stadsbestuur zich hiervan bewust?

Stelt u zich werkelijk de vraag waarom sommige mensen niet elke administratieve stap volgen? Misschien omdat ze in shock zijn door de genocide die zich voor onze ogen afspeelt? Omdat ze dagelijks geconfronteerd worden met beelden van gebombardeerde ziekenhuizen, kinderen onder het puin, en lichamen die eruit worden gehaald? Omdat mensen die geconfronteerd worden met gruwel en onrecht hun aandacht niet eerst willen richten op een verplichte aanvraagprocedure, terwijl een eenvoudige melding zou volstaan om het protest ordentelijk te laten verlopen?

In het licht van deze realiteit eisen wij dat de Stad Gent stopt met de kille, bureaucratische aanpak van vreedzaam protest. Het is onaanvaardbaar dat betrokken burgers gesanctioneerd worden wanneer zij zich uitspreken tegen een onbeschrijflijk groot onrecht. Het stadsbestuur moet het huidige protest- en sanctioneringsbeleid herzien en onmiddellijk in lijn brengen met internationale mensenrechtenverdragen.

Dat betekent: niet langer vasthouden aan verplichte toelatingsprocedures die de drempel tot protest onnodig verhogen, maar overschakelen op een laagdrempelige meldingsprocedure die vreedzame acties mogelijk maakt en begeleidt. Dit vraagt om een beleid dat niet straft, maar beschermt, dat niet ontmoedigt maar ruimte biedt voor gerechtvaardigde verontwaardiging.

Wij vragen u met aandrang: stop met het bestraffen van vreedzaam protest. Een boete voor vreedzaam protest zegt niets over de orde, maar alles over de staat van de democratie. Laat Gent een stad zijn waar betrokken burgers hun stem kunnen laten horen, zonder angst voor repercussies.

Met oprechte groet,

Jens van Lathem, LABO vzw

Bastien Willemot, Vrede vzw en Gentse Coalitie voor Palestine

Isabelle Vanbrabant, Intal

Joeri Thijs, Greenpeace België

Laura Oidtmann, Pax Christi

Guy Lamon, Hart Boven Hard Gent

An Peeters, Palestina Solidariteit

Miep Buggenhout, Extinction Rebellion Gent

Pascal Debruyne, onderzoeker en docent Odisee Hogeschool

Koen Bogaert, Universiteit Gent

Dominique Willaert, 8 mei coalitie